Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 11 stycznia 2017 r., wydanym w sprawie o sygn. akt II FSK 3748/14 przyjął, iż strona w określonych sprawach majątkowych może uprawdopodobnić, że o niektórych prawach majątkowych, jakie wchodzą w skład spadku, dowiedziała się w określonym, późniejszym momencie, zaś do zadań organu, który nie zgadza się ze stanowiskiem strony, należy wykazanie w konkretnych okolicznościach faktycznych, że strona nie spełniła którejś z wymaganych przesłanek. Opisany wyrok zapadł w oparciu o następujący stan faktyczny. Pewien podatnik na podstawie postanowienia Sądu rejonowego, nabył spadek w 1 części nieruchomości. Fakt ten zgłosił fiskusowi, jednakże w przewidzianym ustawowo 6-miesięcznym terminie, nie dokonał zgłoszenia pozostałych składników masy spadkowej w postaci lokali mieszkalnych oraz udziału we współwłasności nieruchomości. Podatnik zaznaczył, że nie wiedział o wszystkich nieruchomościach, jakie wchodziły w skład spadku i wnioskował, że w takiej sytuacji powinien znaleźć zastosowanie art. 4a ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przekonany był bowiem, że do spadku wchodziła wyłącznie jedna nieruchomość. Zaznaczył dodatkowo, iż nie mógł mieć wiedzy o innych nieruchomościach, ponieważ wszystkie dokumenty dotyczące majątku jego zmarłej matki znajdowały się w jej mieszkaniu, do którego klucze posiadał wyłącznie brat podatnika i zarazem drugi spadkobierca, z którym pozostaje w nieprzyjaznych stosunkach. Podatnik podkreślił, iż pełną wiedzę o tym, co wchodzi w skład masy spadkowej uzyskał po roku i wtedy też dokonał korekty swojej deklaracji podatkowej SD-Z2. Fiskus nie przyznał racji tłumaczeniom podatnika. Zauważył mianowicie, że nie jest on zwolniony od wskazanego podatku w zakresie nieruchomości, które ujawnione zostały już po upływie ustawowych 6 miesięcy, ustalając tym samym należny podatek. Zdaniem fiskusa art. 4a ust. 2 nie znajdzie w opisanej sytuacji zastosowania, ponieważ podatnik uczestniczył w postępowaniu spadkowym po zmarłej matce, a zatem musiał wiedzieć o wszystkich składnikach masy majątkowej. Nadto, sporne nieruchomości uwzględnione były w ewidencji podatku od nieruchomości jak również w księgach wieczystych. Co ważne, z fiskusem nie zgodził się zarówno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu jak i NSA. Ten pierwszy Sąd zauważył, że organy odrzuciły możliwość zastosowania art. 4a ust. 2 w sposób zbyt arbitralny, nie czyniąc w tej mierze wcześniejszych ustaleń faktycznych. WSA stwierdził również, iż zgodnie z treścią przywołanego przepisu podatnik dokonując zgłoszenia w okresie po upływie 6 miesięcy od daty powstania obowiązku podatkowego powinien jedynie uprawdopodobnić, a nie udowodnić to, iż o nabyciu spadku dowiedział się później. NSA zaznaczył z kolei, że jego zdaniem opisany tu artykuł ma charakter mieszany, materialno-procesowy. Z jednej strony posługuje się zwrotem normatywnym ,,uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu”, które to uprawdopodobnienie należy rozumieć jako element konstrukcyjny prawa procesowego i zarazem wskazuje sposób dochodzenia prawa podatnika poprzez możliwość zgłoszenia naczelnikowi urzędu skarbowego rzeczy oraz praw majątkowych, po terminie określonym w ustępie pierwszym tego artykułu. Z drugiej zaś strony przepis jako kształtujący sytuację prawną podatnika ma również charakter materialny. Zdaniem Sądu II instancji art. 4a ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn ma zatem zastosowanie do takich sytuacji, w których spadkobierca z powodów niezależnych od siebie, nie wie zarówno o fakcie nabycia spadku jak i uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu jego nabycia albo nie wie, jaki majątek był przedmiotem dziedziczenia. W opisanej sprawie zwrot ,,dowiedział się o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych” w opinii Sądu należało odnosić nie do wiedzy spadkobiercy o tym, że zostało wydane deklaratoryjne orzeczenie o stwierdzeniu nabycia spadku, ale raczej do samego momentu, w którym dowiedział się on o nabyciu konkretnych rzeczy lub praw w związku ze śmiercią spadkodawczyni. NSA dobitnie zaznaczył, iż za zbyt daleko idące uproszczenie uznać należy twierdzenie organu odwoławczego, że w stosunku do podatnika nie może mieć zastosowania art. 4a ust. 2, skoro już w dacie sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia, wiedział on o nabyciu własności rzeczy czy praw majątkowych. W opinii Sądu II instancji podatnik w wiarygodny sposób przedstawił, iż nie mógł wiedzieć o rzeczywistym majątku po zmarłej matce, ponieważ pozostawał z bratem w konflikcie. Naczelny Sąd Administracyjny uznał za logiczne, iż gdyby podatnik posiadał wiedzę w tym zakresie, uwzględniłby to w swoim zeznaniu podatkowym, które złożył w stosunku do jednej nieruchomości, mając świadomość, że z uwagi na stopień pokrewieństwa, nie płaciłby podatku.