Aktualności
Adwokat Łukasz Bielawa
Czy czterolatek może uzyskać uprawnienia kombatanckie?
3 września 2019

Nad tym zagadnieniem pochylił się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w swoim wyroku z dnia 28 maja 2019 r. (sygn. akt II SA/Rz 300/19). Czego dotyczyła sprawa? Otóż pewien mężczyzna domagał się przyznania mu uprawnień kombatanckich, podnosząc, że w młodości był deportowany, utracił zwyczajne dzieciństwo, a w latach 1943 – 1945 był kurierem AK. Do swojego wniosku załączył szereg dokumentów, w tym własnoręcznie sporządzony życiorys oraz pisma z IPN. W toku postępowania ustalono, że rodzina wnioskodawcy w l940 r. została przesiedlona na tereny ówczesnego województwa wołyńskiego, a do rodzinnej miejscowości powróciła dopiero po trzech latach. Jakkolwiek losy rodziny mężczyzny były burzliwe, to zdaniem Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w połączeniu z twierdzeniami wnioskodawcy nie dają one podstaw do przyznania uprawnień kombatanckich. Mężczyzna wniósł o ponowne rozpatrzenie sprawy, lecz organ utrzymał swą decyzję w mocy. W obliczu takiego obrotu sprawy, wnioskodawca wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie. Sąd ten w pierwszej kolejności zwrócił uwagę na fakt, że w roku, w którym mężczyzna rzekomo miał rozpocząć działalność jako kurier w AK – miał ukończone zaledwie 4 lata. W opinii WSA taki wiek powoduje, iż nie można przyjąć, że działalność wnioskodawcy miała charakter służby w polskich podziemnych formacjach i organizacjach, o czym stanowi art. 1 ust. 2 pkt 3 ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Wnioskodawca w wieku 4 lat nie mógł zatem zostać członkiem AK, gdyż z uwagi na swój wiek nie mógł złożyć przysięgi, a nadto zająć konkretnego stanowiska służbowego. Jak dodał Sąd jego wniosek w tej mierze znajduje odzwierciedlenie w treści Instrukcji gen. Kazimierza Sosnkowskiego z 4 grudnia 1939 r., w myśl której (wyłączając okres Powstania Warszawskiego), członkiem ZWZ-AK mogła być tylko taka osoba, która ukończyła 17 lat. Następnie zaś granicę tę obniżono do lat 16. Jako że ww. ustawa w swym art. 4 odnosi się też do osób represjonowanych, WSA w Rzeszowie pochylił się nad zagadnieniem, czy przesiedlenie, jakiego doświadczyła rodzina wnioskodawcy stanowiło deportację czy też nie. Sąd opowiedział się za drugim stanowiskiem, gdyż jak wskazał – przesiedlenie do miejscowości leżącej w granicach II RP było związane jedynie z budową systemu fortyfikacyjnego. Zdaniem Sądu o deportacji można by mówić wówczas, gdyby przesiedlenie nastąpiło w głąb ZSRR. Niemniej WSA w Rzeszowie dodał też, że w konkretnych przypadkach zesłanie na teren leżący ówcześnie w granicach Polski także mogło stanowić deportację. Sąd podkreślił bowiem, że deportacja może być rozumiana jako odizolowanie od dotychczasowego środowiska czy pozbawienie możliwości nawiązania kontaktu z bliskimi. Przekładając te rozważania na grunt przedmiotowego postępowania, Sąd uznał, że decyzje wydawane przez organ były niekompletne, gdyż nie odniosły się do całości realiów sprawy i nie pochylały się bliżej nad kwestią przesiedlenia rodziny wnioskodawcy. Stąd też WSA w Rzeszowie uchylił obie decyzje wydane w sprawie.
Konieczność doręczenia decyzji administracyjnej każdemu z małżonków oddzielnie
5 maja 2023
Co do zasady w społeczeństwie panuje przekonanie, iż działania jednego małżonka wywołują skutek również odnośnie do drugiego z nich. Wskazać jednak należy, że o ile taka sytuacja może mieć miejsce na gruncie prawa cywilnego, o tyle nie ma zastosowania w toku postępowania administracyjnego. W postępowaniu administracyjnym stronami są poszczególni małżonkowie jako...
Dodatkowe uprawnienie pracownika
25 kwietnia 2023
Z dniem 26 kwietnia 2023 r. wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy, na mocy której zostanie dodany art. 1481. Zgodnie z tym przepisem pracownikowi w ciągu roku kalendarzowego przysługiwać będzie zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna będzie natychmiastowa obecność pracownika....
Nowe przestępstwa w Kodeksie karnym
3 kwietnia 2023
Nowelizacja Kodeksu karnego wprowadziła dwa nowe przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego. Zostały one uregulowane w art. 223a oraz art. 223b k.k. i są ściśle związane z ochroną funkcjonariuszy publicznych. W art. 223a k.k. zostało uregulowane przestępstwo publicznego nawoływania do udostępnienia informacji dotyczących życia prywatnego funkcjonariusza organu powołanego do...
Praca zdalna uregulowana w Kodeksie pracy
23 lutego 2023
Wraz z najnowszą nowelizacją Kodeksu pracy została uregulowana kwestia pracy zdalnej. Obecnie, zgodnie z przepisami, praca może być wykonywana nie tylko w zakładzie pracy, lecz również poza nim, a dokładnie "w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą". Mowa tu więc nie tylko o miejscu zamieszkania pracownika, lecz...
Błędy w postępowaniu karnym a naruszenie dóbr osobistych
18 września 2020
W dniu 23 czerwca 2020 r. Sąd Najwyższy wydał interesujące postanowienie w sprawie o sygn. akt II CSK 40/20. Wskazał w nim mianowicie, iż ewentualne nieprawidłowości, jakie miały miejsce na etapie postępowania karnego nie mogą być uznane za naruszenia dóbr osobistych. Czego dotyczyła sprawa? Otóż pewien mężczyzna domagał się, aby...