Aktualności
Adwokat Łukasz Bielawa
Wymierzona kara nie zawsze może być zmieniona w drodze sprostowania - ważna uchwała SN
26 lipca 2018

Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów w dniu 28 czerwca 2018 r. w sprawie o sygn. akt I KZP 2/18 podjął uchwałę, zgodnie z którą sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy w treści wyroku została wpisana inna kara słownie a inna liczbą. Ze sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej Sąd nie może jednak skorzystać, gdy dokonuje merytorycznych zmian w treści wyroku. Co ważne, zdaniem SN sąd orzekający w danej sprawie, a chcący skorzystać z instytucji sprostowania musi każdorazowo ocenić dotychczasową treść wyroku, kwalifikację prawną przestępstwa, podstawy skazania oraz podstawy wymiaru kary. Z wnioskiem o podjęcie uchwały w sprawie wystąpiła I prezes Sądu Najwyższego wskazując, że w orzecznictwie SN zaistniała rozbieżność co do zagadnienia poprawiania błędów w wyrokach oraz formułując następujące pytanie: Czy za "oczywistą omyłkę pisarską" może zostać uznane uchybienie polegające na zawartej w wyroku rozbieżności w zapisie cyfrowym i słownym rozstrzygnięcia o karze lub innym środku karnym? Co ciekawe, dotychczas Sąd Najwyższy już kilkakrotnie pochylał się nad podobnymi zagadnieniami – w tym choćby w wyroku z 23 maja 2017 r. o sygn. akt III KK 186/17 czy w wyroku z dnia 27 stycznia 2016 r. o sygn. akt V KK 413/15. Sąd Najwyższy pochylając się nad omawiają kwestią wskazał, iż istnieją dwa sposoby poprawienia błędów. Pierwszy z nich został zawarty w art. 105 kpk, który brzmi:
§ 1. Oczywiste omyłki pisarskie i rachunkowe oraz w obliczeniu terminów w orzeczeniu lub zarządzeniu albo w ich uzasadnieniu można sprostować w każdym czasie.
§ 2. Sprostowania dokonuje organ, który popełnił omyłkę. Jeżeli postępowanie toczy się przed instancją odwoławczą, może ona z urzędu sprostować orzeczenie pierwszej instancji.
§ 3. Sprostowanie orzeczenia lub jego uzasadnienia następuje w drodze postanowienia, a sprostowanie zarządzenia w drodze zarządzenia.
§ 4. Na postanowienie lub zarządzenie co do sprostowania wydane w pierwszej instancji służy zażalenie.
W opinii SN art. 105 kpk winien zostać zastosowany do korekty tych rozstrzygnięć, których błędy mają oczywisty charakter. Druga metoda polega na kontroli instancyjnej, która aktualizuje się wraz z wniesieniem apelacji bądź w przypadku uprawomocnienia się wyroku, postępowania kasacyjnego lub wznowieniowego. Jak zauważył Sąd Najwyższy odmienne określenie wymiaru kary cyfrą oraz w zapisie słownym stanowi naruszenie prawa procesowego. Aby zastosować którąś z metod korekty w pierwszej kolejności należy rozważyć czy uchybienie stanowi oczywistą omyłkę pisarską i wówczas można poprzestać na jej sprostowaniu zgodnie z art. 105 kpk czy też nie - w takiej sytuacji należy skorzystać z weryfikacji instancyjnej albo dokonanej w postępowaniu kasacyjnym lub wznowieniowym. Zdaniem SN omyłka pisarska jest oczywista, gdy po dokonaniu przez Sąd analizy treści wyroku, kwalifikacji prawnej czynu zabronionego, a także podstaw skazania i wymiaru kary (ew. innego środka reakcji prawnokarnej), zostanie ustalone, że jeden z rozbieżnych sposobów wyrażenia kary odzwierciedla jej wymiar, a nadto wymiar kary był możliwy do orzeczenia na podstawie wskazanych przepisów. Z kolei za niedopuszczalne uznać należy sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej, które sprowadza się do ingerencji w merytoryczną treść wyroku, w tym choćby poprzez uzupełnienie wymiary kary czy całkowitej jej zmiany.
Praca zdalna uregulowana w Kodeksie pracy
23 lutego 2023
Wraz z najnowszą nowelizacją Kodeksu pracy została uregulowana kwestii pracy zdalnej. Obecnie, zgodnie z przepisami, praca może być wykonywana nie tylko w zakładzie pracy, lecz również poza nim, a dokładnie "w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą". Mowa tu więc nie tylko o miejscu zamieszkania pracownika, lecz...
Błędy w postępowaniu karnym a naruszenie dóbr osobistych
18 września 2020
W dniu 23 czerwca 2020 r. Sąd Najwyższy wydał interesujące postanowienie w sprawie o sygn. akt II CSK 40/20. Wskazał w nim mianowicie, iż ewentualne nieprawidłowości, jakie miały miejsce na etapie postępowania karnego nie mogą być uznane za naruszenia dóbr osobistych. Czego dotyczyła sprawa? Otóż pewien mężczyzna domagał się, aby...
Wyższe kary za przestępstwa i wykroczenia skarbowe
18 września 2020
W 2021 r. najwyższa możliwa kara za przestępstwo skarbowe wyniesie prawie 27 milionów złotych, a najniższa możliwa grzywna za wykroczenie skarbowe wynosić będzie 280 zł. Zmiany w tym zakresie mają bezpośredni związek ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia, które w przyszłym roku, które w przyszłym roku ma wynieść 2 800 zł, czyli o...
Przekonania prokuratora a dobro dziecka - ważne orzeczenie SN
13 stycznia 2020
Jak zauważył Sąd Najwyższy w swoim wyroku z dnia 6 grudnia 2019 r. (sygn. akt V CSK 471/18), gdy prokurator występuje z pozwem o zaprzeczenie ojcostwa, w żadnym razie nie może kierować się osobistymi przekonaniami, ale wyłącznie dobrem dziecka. Nie zawsze bowiem jest tak, że zaprzeczenie ojcostwa będzie leżało w...
Ważne zmiany w systemach bezpieczeństwa samochodów
13 stycznia 2020
W dniu 5 stycznia br. weszły w życie istotne przepisy, mające na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach oraz zminimalizowanie liczby wypadków. Otóż zgodnie z nimi od 2022 r. każdy nowy model samochodu, wprowadzany na rynek unijny będzie musiał posiadać zaawansowane systemy bezpieczeństwa (w sumie prawie 30), w tym zwłaszcza: asystenta...