W dniu 5 stycznia br. weszła w życie nowelizacja Kodeksu Cywilnego, a także ustaw o wychowaniu w trzeźwości oraz o ochronie zdrowia psychicznego. Znacząco uporządkowała ona przepisy o przeprowadzaniu wywiadów środowiskowych, stwarzając kuratorom możliwość przeprowadzania takich wywiadów w określonych rodzajach spraw. Co ważne, do połowy 2015 r. o zagadnieniach dotyczących wywiadów środowiskowych w sprawach rodzinnych traktowało rozporządzenie – Regulamin urzędowania sądów powszechnych. Następnie postanowienia te uchylono, co argumentowano koniecznością ochrony praw człowieka. Podnoszono wówczas, że tak istotne kwestie powinny być uregulowane w ustawie. Jak podkreślił przewodniczący Krajowej Ray Kuratorów Grzegorz Kozera: ,,zmiana ma daleko idące konsekwencje praktyczne, ponieważ znacznie wyszła poza zakres tego, co kiedyś było zawarte w regulaminie. Tam były tylko i wyłącznie uregulowane kwestie udziału kuratora w kontroli warunków życiowych osoby poddanej prawnej opiece, jak również kontroli rodzin zastępczych. Absolutnym novum jest natomiast zlecanie wywiadów w sprawach o zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego, czy wywiadów z ustawy o ochronie zdrowia psychicznego”. Warto podkreślić, że opisywana regulacja dopuszcza zlecanie wywiadów środowiskowych na różnych etapach sprawy – przed formalnym wszczęciem postępowania, przy czym wówczas przeprowadzenie takiego wywiadu sąd zleca z urzędu oraz po wydaniu orzeczenia podlegającego wykonaniu. Nadto, ustawa stworzyła również możliwość przeprowadzenia wywiadu w sprawach o: opiekę i kuratelę nad osobami dorosłymi, orzeczenie obowiązku podjęcia leczenia odwykowego czy skierowanie osoby, której dotyczy postępowanie bez jej zgody do szpitala psychiatrycznego lub do domu pomocy społecznej.