Prezydent Andrzej Duda podpisał już nowelizację ustawy o ochronie zabytków, której postanowienia w przeważającej mierze mają wejść w życie w dniu 1 stycznia 2018 r. Wśród najważniejszych zapisów ustawy niewątpliwie wymienić należy utworzenie Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków (NFOZ), którego dysponentem zostanie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Opisywany fundusz ma przyczynić się do zwiększenia ochrony finansowania zabytków. Przychody funduszu stanowić będą kary pieniężne orzekane choćby za przestępstwa niszczenia lub uszkadzania zabytków. Projektodawcy zakładają, że z tego tytułu fundusz zasili kwota ok. 20 mln zł rocznie. Narodowy Fundusz Ochrony Zabytków ma wspierać przede wszystkim te zabytki, które ucierpiały w wyniku klęsk żywiołowych – tj. powodzi czy w wyniku pożarów. Co ciekawe, nakłady konieczne, jakie corocznie przeznacza się na prace konserwatorskie pochodzić będą z dwóch źródeł: budżetowego oraz pozabudżetowego – z NFOZ. Warto podkreślić, iż w związku z opisywaną nowelizacją, zmieni się także wysokość kar nakładanych przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Kwoty te zależne będą m.in. od wartości zabytku czy sytuacji finansowej jego właściciela, nie będą mogły jednak być niższe od 500 zł ani wyższe od 500 tys. zł. Omawiana ustawa przyznaje również szereg nowych kompetencji Generalnemu Konserwatorowi Zabytków, który uzyska m.in. możliwość wydawania wytycznych w sprawach merytorycznych, aby ujednolicić politykę konserwatorską w całym kraju. Przewiduje ona także ochronę tymczasową, której podlegać będą te zabytki, wobec których wszczęto postępowanie o wpis do rejestru zabytków. Istota ochrony ma sprowadzać się do tego, że – co do zasady – od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja stanie się ostateczna, nie będzie można prowadzić działań mogących prowadzić do naruszenia lub zmiany w wyglądzie zabytku.