Aktualności
Adwokat Łukasz Bielawa
Sąd Najwyższy wypowiedział się na temat bezpodstawnego wzbogacenia
29 marca 2017

W dniu 26 stycznia 2017 r., w sprawie o sygn. akt I CSK 58/16, SN wydał wyrok, w którym uznał, iż z instytucją bezpodstawnego wzbogacenia możemy mieć do czynienia również w razie egzekucji komorniczej. Sąd ten stwierdził bowiem, iż w sytuacji, gdy komornik prowadzi egzekucję niezgodnie z postanowieniami tytułu egzekucyjnego, naraża tym samym wierzyciela na to, że wyegzekwowana suma stanowić będzie korzyść uzyskaną bez podstawy prawnej. Niniejszy wyrok zapadł w oparciu o następujący stan faktyczny: pozwany uzyskał prawomocny tytuł z klauzulą wykonalności przeciwko powódce. Ten tytuł ograniczał egzekucję do majątku wspólnego powódki, lecz mimo to egzekucja komornicza skierowana została także do jej majątku osobistego. W takiej sytuacji powódka wystąpiła z odpowiednim powództwem do sądu okręgowego, który częściowo uwzględnił jej żądanie. Od rozstrzygnięcia tego sądu, obie strony wniosły apelacje. Sąd apelacyjny orzekający w sprawie w znacznej mierze podzielił stanowisko sądu I instancji, wskazał też, że przesunięcie, jakie miało miejsce pomiędzy majątkiem osobistym powódki a majątkiem wierzyciela stanowiło rodzaj bezpodstawnego wzbogacenia, inny wszakże od nienależnego świadczenia. Skarga kasacyjna wniesiona przez wierzyciela opierała się na zarzucie, zgodnie z którym, nie można mówić o otrzymaniu kwoty pieniężnej bez podstawy prawnej, skoro została ona uzyskana w drodze egzekucji komorniczej, prowadzonej w oparciu o tytuł wykonawczy. Wierzyciel (pozwany) zaznaczył też, iż w niniejszej sprawie powódka wniosła zarzuty na działanie kormornika, sąd zaś nie zabronił komornikowi prowadzenia egzekucji z rachunków bankowych powódki. Sąd Najwyższy rozpatrując opisane zagadnienie zauważył, iż zezwolenia przez sąd na prowadzenie egzekucji z rachunku bankowego powódki nie można utożsamiać z prawem do egzekwowania roszczenia z jej majątku osobistego. W opinii SN, zgodnie z wydanym w sprawie tytułem egzekucyjnym, pozwany swoje roszczenie mógł kierować tylko do wysokości dochodów (odsetek), jakie powódka uzyskiwała ze swojego majątku osobistego, którym były zdeponowane na jej rachunkach kwoty uzyskiwane z tytułu sprzedaży nieruchomości, jaka składała się na jej majątek osobisty. Zgodnie bowiem z art. 31 § 2 pkt 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: ,,do majątku wspólnego należą w szczególności dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków". Sąd Najwyższy zaznaczył, że w razie skierowania egzekucji do swojego majątku osobistego, powódka mogła wystąpić z powództwem przeciwegzekucyjnym oraz wskazać, że komornik prowadzi egzekucję ze środków składających się na ten majątek. Jednakże również, gdy powódka nie wystąpiła z takim pozwem, nie została ona pozbawiona możliwości działania. W opinii SN, wydanie zezwolenia przez sąd rejonowy na egzekucję z rachunków bankowych powódki, w żadnym razie nie wpływa na ocenę zasadności roszczeń opartych na przepisach dotyczących bezpodstawnego wzbogacenia. To orzeczenie upoważniało pozwanego wyłącznie do egzekucji z rachunków bankowych, do wysokości środków pieniężnych stanowiących majątek wspólny. Z kolei kwota uzyskana z majątku osobistego powódki, uzyskana została zdaniem SN bez podstawy prawnej, w związku z czym podlega ona zwrotowi zgodnie z przepisami o bezpodstawnym wzbogaceniu.
Konieczność doręczenia decyzji administracyjnej każdemu z małżonków oddzielnie
5 maja 2023
Co do zasady w społeczeństwie panuje przekonanie, iż działania jednego małżonka wywołują skutek również odnośnie do drugiego z nich. Wskazać jednak należy, że o ile taka sytuacja może mieć miejsce na gruncie prawa cywilnego, o tyle nie ma zastosowania w toku postępowania administracyjnego. W postępowaniu administracyjnym stronami są poszczególni małżonkowie jako...
Dodatkowe uprawnienie pracownika
25 kwietnia 2023
Z dniem 26 kwietnia 2023 r. wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy, na mocy której zostanie dodany art. 1481. Zgodnie z tym przepisem pracownikowi w ciągu roku kalendarzowego przysługiwać będzie zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna będzie natychmiastowa obecność pracownika....
Nowe przestępstwa w Kodeksie karnym
3 kwietnia 2023
Nowelizacja Kodeksu karnego wprowadziła dwa nowe przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego. Zostały one uregulowane w art. 223a oraz art. 223b k.k. i są ściśle związane z ochroną funkcjonariuszy publicznych. W art. 223a k.k. zostało uregulowane przestępstwo publicznego nawoływania do udostępnienia informacji dotyczących życia prywatnego funkcjonariusza organu powołanego do...
Praca zdalna uregulowana w Kodeksie pracy
23 lutego 2023
Wraz z najnowszą nowelizacją Kodeksu pracy została uregulowana kwestia pracy zdalnej. Obecnie, zgodnie z przepisami, praca może być wykonywana nie tylko w zakładzie pracy, lecz również poza nim, a dokładnie "w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą". Mowa tu więc nie tylko o miejscu zamieszkania pracownika, lecz...
Błędy w postępowaniu karnym a naruszenie dóbr osobistych
18 września 2020
W dniu 23 czerwca 2020 r. Sąd Najwyższy wydał interesujące postanowienie w sprawie o sygn. akt II CSK 40/20. Wskazał w nim mianowicie, iż ewentualne nieprawidłowości, jakie miały miejsce na etapie postępowania karnego nie mogą być uznane za naruszenia dóbr osobistych. Czego dotyczyła sprawa? Otóż pewien mężczyzna domagał się, aby...