Czy za jazdę pod wpływem alkoholu grozi przepadek auta?

Na ten temat wypowiedział się Sąd Najwyższy w swoim wyroku z dnia 3 października 2019 r. (sygn. akt II KK 91/19). Pewien kierowca został skazany za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości i niestosowanie się do uprzednio orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów na karę pozbawienia wolności w wymiarze półtora roku oraz orzeczono przepadek należącego do niego pojazdu. Chociaż wyrok uprawomocnił się, to Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) wniósł od niego kasację w zakresie orzeczenia przepadku auta. Z argumentacją kasacji zgodził się Sąd Najwyższy, który przypomniał, że w przedmiotowej sprawie pojazd nie był przedmiotem służącym do popełnienia przestępstwa. Sąd orzekający o przepadku auta na rzecz państwa powołał się na przepis art. 44 § 2 kk, zgodnie z którym: ,,sąd może orzec, a w wypadkach wskazanych w ustawie orzeka, przepadek przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa”. Zdaniem RPO auto, którym poruszał się mężczyzna znajdujący się w stanie nietrzeźwości jest tylko ,,przedmiotem czynności wykonawczej przestępstwa prowadzenia w stanie nietrzeźwości” i nie można go utożsamiać z przedmiotami, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa. Orzeczenie przez Sąd przepadku w oparciu o przepis art. 44 § 2 kk  zdaniem RPO miałoby natomiast rację bytu, gdyby auto służyło choćby do przemytu narkotyków. Rzecznik Praw Obywatelskich na poparcie swoich racji powołał się też na wcześniejsze rozstrzygnięcia SN, w tym choćby na uchwałę z października 2008 r., w której zaznaczono, iż w tego rodzaju sytuacjach samochód nie należy do kategorii przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa. Z orzecznictwa SN wynika również, że przepadek nie może być orzeczony w razie popełnienia przestępstwa wskutek niezastosowania się do wcześniejszego zakazu prowadzenia pojazdów.