Ważny wyrok TK w sprawie odholowywania pojazdów

W środę 5 grudnia br. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że przepisy Prawa o ruchu drogowym, w oparciu o które odholowuje się źle zaparkowane pojazdy, są niezgodne z Konstytucją, gdyż ograniczają prawa właściciela odholowanego pojazdu, uniemożliwiając mu odzyskanie samochodu dopóki nie wniesie on stosownej opłaty za odholowanie i parkowanie. Sprawa trafiła do Trybunału dzięki wnioskowi Rzecznika Praw Obywatelskich, który uprzednio zakwestionował konstytucyjność art. 130a ust. 5c Prawa o ruchu drogowym w zakresie, w jakim przepis ten wskazuje, że pojazd usunięty z drogi musi pozostać na parkingu strzeżonym, określonym przez starostę tak długo jak nie zostanie uiszczona opłata za jego usunięcie i parkowanie, a nadto, że wydanie pojazdu następuje dopiero po okazaniu stosownego dowodu uiszczenia opłaty. Jak podkreślił RPO przepisy w swym obecnym kształcie zbyt daleko ingerują w prawo własności, ponieważ pozbawiają właściciela możności korzystania z rzeczy i pobierania z niej pożytków, a przy tym nie są niezbędne dla osiągnięcia celu w postaci pobrania opłaty za odholowanie i przechowanie pojazdu. Trybunał Konstytucyjny ustosunkowując się do stanowiska Rzecznika Praw Obywatelskich podkreślił, że stopień ingerencji prawodawcy w prawo własności jest rzeczywiście niewspółmierny do celu, jakiemu służą wskazane przepisy. Co ważne, TK zauważył też, że konieczność wniesienia opłaty za usunięcie i parkowanie pojazdu ma drugorzędne znaczenie dla zachowania bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz porządku publicznego. W opinii Trybunału wolą ustawodawcy było, żeby kierowcy zostali zmobilizowani do niezwłocznego uiszczenia należności publicznoprawnych, które następnie wpływałyby do budżetu powiatów. Co więcej, środek, o którym traktuje powołany przepis prawa o ruchu drogowym uznać należy za nieproporcjonalny, jeżeli  funkcjonują instrumenty pozwalające na egzekwowanie należności publicznoprawnych. Sędziowie TK na gruncie rozważań o szeroko pojmowanym prawie własności zaznaczyli również, że możliwość korzystania z samochodu oddziałuje też na możność korzystania z innych konstytucyjnych wolności i praw, w tym np. prawa do przemieszczania się. Stąd też w ocenie TK prawodawca wprowadzając taką regulację, wykroczył poza ramy zasady proporcjonalności wyrażonej w art. 31 ust. 3 Konstytucji. Zaskarżone przepisy utracą moc wraz z upływem 9 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Niemniej, jak wyraził się Trybunał pomimo wyeliminowania omawianych regulacji, obowiązek uiszczania opłat za usunięcie auta i jego parkowanie, zostanie zachowany.