Naruszenie dóbr osobistych a śmierć bliskiej osoby - Adwokat Łukasz Bielawa - Szczecin

91 820 54 11 505 10 11 23 kancelaria@adwokat-bielawa.pl

Aktualności

Adwokat Łukasz Bielawa

Naruszenie dóbr osobistych a śmierć bliskiej osoby

12 grudnia 2017

Naruszenie dóbr osobistych a śmierć bliskiej osoby

W dniu 24 sierpnia 2017 r., w sprawie o sygn. akt I ACa 862/17 Sąd Apelacyjny we Wrocławiu wydał wyrok, w którym stwierdził, że w sytuacji, gdy działanie pracowników zakładu pogrzebowego naruszało prawo do żałoby osoby bliskiej względem zmarłego, to osoba taka może domagać się udzielenia jej ochrony z tytułu naruszenia dóbr osobistych. Czego dotyczyła sprawa? Otóż Sąd Okręgowy wydał rozstrzygnięcie nakazujące pozwanej (prowadzącej zakład pogrzebowy), aby listownie przeprosiła powoda za naruszenie jego dóbr osobistych w postaci kultu zmarłej matki, a także zasądził od pozwanej na rzecz powoda sumę 20 000 zł. Pozwana wniosła apelację od opisanego wyroku, jednakże Sąd II instancji zmienił zaskarżony wyrok jedynie w zakresie, w jakim dotyczył on kosztów. Jak ustaliły Sądy orzekające w sprawie, po śmierci matki, powód powierzył zorganizowanie uroczystości zakładowi pogrzebowemu, który prowadziła pozwana. Powód chciał, aby jego zmarła matka miała tradycyjny pogrzeb, bowiem sama sobie tego życzyła. Co więcej, zmarła uprzednio opisała nawet, w jaki sposób chciałaby być pochowana oraz jaki ubiór chciałaby mieć na sobie. Z tych też względów powód zamówił u pozwanej również stosowną garsonkę dla matki. Choć pracownicy pozwanej odebrali ciało kobiety ze szpitala – przez nieuwagę przygotowali je do spopielenia, a potem do kremacji. Kremacja zmarłej matki powoda miała miejsce dwa dni przed terminem pogrzebu. Gdy powód dowiedział się o zaistniałej sytuacji, zażądał wyjaśnień od pozwanej. Ta jednak nie kryła swojego zaskoczenia i przeprosiła powoda za popełniony błąd. Co istotne, powód miał również wątpliwości, czy przekazane mu prochy należały do jego matki i w tej sprawie raz jeszcze zwrócił się do pozwanej. Ta jednak przekazała powodowi zapis nagrania z procesu spopielenia, jednakże sposób utrwalenia samej kremacji oraz jakość obrazu uniemożliwił jednoznaczną identyfikację ciała zmarłej. Pomimo zaistniałych trudności – pogrzeb matki powoda odbył się z niewielkim opóźnieniem. Krewni i przyjaciele rodziny nie mogli pogodzić się ze świadomością, że nie będą mogli pożegnać zmarłej w tradycyjny sposób. Z powstałą sytuacją nie może sobie również poradzić syn zmarłej – ilekroć odwiedza grób marki ma przeświadczenie, że zawiódł ją w ważnej kwestii. Przez cały czas nie może też pozbyć się wątpliwości, czy w urnie rzeczywiście znajdują się prochy jego matki. Przez to stał się nerwowy i niespokojny. Powód wystąpił do ubezpieczyciela pozwanej o zapłatę mu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, ale ubezpieczyciel odmówił wypłaty, toteż powód zażądał kwoty 100 000 zł bezpośrednio od pozwanej, a nadto chciał, aby go przeprosiła. Zdaniem Sądu żądanie pozwu było częściowo zasadne, ponieważ faktycznie naruszone zostało dobro osobiste powoda w postaci prawa do kultu jego matki. Jak zauważył Sąd, prawo to nie ogranicza się wyłącznie do odwiedzin miejsca pochówku czy palenia zniczy. Istotną rolę odgrywa w nim bowiem samo pożegnanie ze zmarłym, wszak przebieg tej ceremonii ma wpływ na późniejsze przeżywanie żałoby przez rodzinę. Spopielenie zwłok, jakie miało miejsce w niniejszym przypadku uczyniło niemożliwym ostatnie pożegnanie matki w taki sposób, jaki był przyjęty w rodzinie powoda. W opinii SA naruszono zatem prawo powoda do odpowiedniej żałoby po matce. Ponadto, również kremacja matki powoda negatywnie wpłynęła na przebieg kultu jej pamięci, ponieważ powód wciąż pamięta o zaistniałej sytuacji i nie może się z nią pogodzić. Jak zauważył Sąd, pozwana nie wykazała, aby jej działanie nie było bezprawne. Pamiętać trzeba przecież, że nie przeprowadziła pochówku w taki sposób, w jaki życzył sobie tego powód. Nie dopilnowała też swoich pracowników, choć przecież ponosi odpowiedzialność za ich działania. Podwładni pozwanej nie mogli – w opinii Sądu – sami podjąć decyzji o kremacji. Skoro jednak w wyniku swoich działań naruszyli dobra osobiste syna zmarłej, to odpowiedzialność za skutki działań pracowników poniesie pozwana jako ich zwierzchniczka. Pozwana podnosiła wprawdzie argumenty, że spopielenie zwłok nie jest niezgodne z prawem, ale zdaniem Sądu taki argument nie wyłącza bezprawności. Zaistniałą omyłkę można uznać za działanie bezprawne, w rażący sposób przekraczające nakaz działania stron umowy z należytą starannością.

Konieczność doręczenia decyzji administracyjnej każdemu z małżonków oddzielnie

5 maja 2023

Co do zasady w społeczeństwie panuje przekonanie, iż działania jednego małżonka wywołują skutek również odnośnie do drugiego z nich. Wskazać jednak należy, że o ile taka sytuacja może mieć miejsce na gruncie prawa cywilnego, o tyle nie ma zastosowania w toku postępowania administracyjnego. W postępowaniu administracyjnym stronami są poszczególni małżonkowie jako...

Dodatkowe uprawnienie pracownika

25 kwietnia 2023

Z dniem 26 kwietnia 2023 r. wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy, na mocy której zostanie dodany art. 1481. Zgodnie z tym przepisem pracownikowi w ciągu roku kalendarzowego przysługiwać będzie zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna będzie natychmiastowa obecność pracownika....

Nowe przestępstwa w Kodeksie karnym

3 kwietnia 2023

Nowelizacja Kodeksu karnego wprowadziła dwa nowe przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego. Zostały one uregulowane w art. 223a oraz art. 223b k.k. i są ściśle związane z ochroną funkcjonariuszy publicznych. W art. 223a k.k. zostało uregulowane przestępstwo publicznego nawoływania do udostępnienia informacji dotyczących życia prywatnego funkcjonariusza organu powołanego do...

Praca zdalna uregulowana w Kodeksie pracy

23 lutego 2023

Wraz z najnowszą nowelizacją Kodeksu pracy została uregulowana kwestia pracy zdalnej. Obecnie, zgodnie z przepisami, praca może być wykonywana nie tylko w zakładzie pracy, lecz również poza nim, a dokładnie "w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą". Mowa tu więc nie tylko o miejscu zamieszkania pracownika, lecz...

Błędy w postępowaniu karnym a naruszenie dóbr osobistych

18 września 2020

W dniu  23 czerwca 2020 r. Sąd Najwyższy wydał interesujące postanowienie w sprawie o sygn. akt  II CSK 40/20. Wskazał w nim mianowicie, iż ewentualne nieprawidłowości, jakie miały miejsce na etapie postępowania karnego nie mogą być uznane za naruszenia dóbr osobistych. Czego dotyczyła sprawa? Otóż pewien mężczyzna domagał się, aby...

Wzory dokumentów

Przykładowe pisma autorstwa naszej Kancelarii. Wzory pozwów o rozwód oraz alimenty, a także wzór oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania.

 

Profesjonalne i rzetelne podejście do każdej prowadzonej sprawy. Skontaktuj się ze mną